„Różne drogi do Niepodległości”
Bitwa o Kraków 1914 - rekonstrukcja historyczna - Goszyce 4 – 5 października 2019 r.
W dniu 5 października 2019 r. w Goszycach staraniem Gminy Kocmyrzów- Luborzyca, Stowarzyszenia „Gmina Aktywna+”, parafii w Luborzycy, „Odkrywców Historii” oraz Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, Centrum Kultury i Promocji Gminy Kocmyrzów – Luborzyca oraz jednostek OSP gminy Kocmyrzów – Luborzyca zorganizowana została, w ramach realizacji Projektu „Różne drogi do Niepodległości”, rekonstrukcja „Bitwy o Kraków 1914 r.”. Organizacja tego wydarzenia została wsparta finansowo przez Województwo Małopolskie.
Nim jednak doszło do wspomnianej rekonstrukcji, w piątek 4 października 2019 r., w Szkole Podstawowej w Goszycach, a także w pobliżu goszyckiego dworu, gdzie umiejscowione zostało miejsce rekonstrukcji odbyły się spotkania z młodzieżą i mieszkańcami gminy w ramach „żywej” lekcji historii pt. „W okopach I wojny światowej czyli jak Polacy walczyli o Niepodległość". Ich uczestnicy podczas spotkań w goszyckiej szkole mogli zapoznać się m.in. z kwestiami dotyczącymi sprawy polskiej w okresie I wojny światowej, historią Polaków zmuszonych walczyć w armiach zaborczych, przyczynami, przebiegiem i skutkami bitwy o Kraków, zobaczyć umundurowanie i ekwipunek walczących w tej bitwie armii. Tę część „żywej” lekcji historii przygotowali i prowadzili rekonstruktorzy działający w projekcie „Odkrywcy Historii”, a prezentowane wystawy wzbogaciły materiały udostępnione przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, realizującego projekt „Karpackie epizody Wielkiej Wojny”. Druga część wspomnianej „żywej” lekcji historii przeprowadzona została w pobliżu dworu w Goszycach, gdzie jej uczestnicy mogli zapoznać się z epizodami I wojny światowej bezpośrednio związanymi już z terenem gminy Kocmyrzów-Luborzyca ( m.in. historia patrolu zwiadowczego W. Beliny- Prażmowskiego, udział mieszkańców naszej gminy w walkach i jej skutki dla tych terenów). Ponadto uczestnicy mieli możliwość zobaczyć linię okopów i umocnień na polu rekonstrukcji. Zajęcia te prowadzili Jerzy St. Kozik oraz ksiądz Mieszko Ćwiertnia. Jak podsumowała pierwszy dzień tegorocznego „historycznego wydarzenia” w Goszycach Prezes Stowarzyszenia „Gmina Aktywna+” Sylwia Zawalska – Wierzbińska: „... szczególnie cieszy nas, jako organizatorów, fakt wyjątkowo licznego udziału młodzieży w naszej lekcji historii i to nie tylko uczniów szkół z terenu naszej gminy, ale także szkół krakowskich i proszowickich”.
Drugi dzień naszych historycznych uroczystości rozpoczął się od modlitwy i złożenia kwiatów przez grupy rekonstruktorów na mogiłach żołnierzy poległych w Bitwie o Kraków 1914 r., które znajdują się w Skrzeszowicach na tzw.”Cholerce”.
Sobotnie spotkanie z historią w Goszycach rozpoczęło się od uroczystego złożenia symbolicznych wiązanek kwiatów pod pamiątkowymi tablicami znającymi się na ścianach dworu w Goszycach, a poświęconych pamięci uczestników patrolu zwiadowczego Władysława Beliny Prażmowskiego, który w nocy z 2 na 3 sierpnia 1914 r., jako pierwszy polski oddział wojskowy przekroczył zaborczy kordon graniczny na Baranie, aby następnie dotrzeć do dworu w Goszycach oraz Zofii Zawiszanki, legionistki, działaczki niepodległościowej, poetki, właścicielki tegoż dworu w roku 1914. Wiązanki te złożyli: poseł na Sejm RP Ireneusz Raś, Wójt Gminy Kocmyrzów-Luborzyca Marek Jamborski, Radni Powiatu Krakowskiego Beata Bartoszek i Włodzimierz Tochowicz, nadbrygadier PSP Stanisław Nowak, delegacja młodzieży Szkoły Podstawowej w Goszycach wraz z jej dyrektor Iwoną Niklińską – Tutaj oraz przedstawiciele organizatorów w osobach pani Sylwii Zawalskiej – Wierzbińskiej oraz Jerzego St. Kozika.
Po zakończeniu oficjalnej części spotkania z historią w Goszycach, wszyscy którzy obecni byli tego dnia w tej miejscowości (a było ich, mimo nie najlepszej pogody naprawdę wielu) mogli wysłuchać okolicznościowego koncertu pieśni patriotycznej w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej w Goszycach, pod kierunkiem pani Jadwigi Klimek, aby następnie poszerzyć swoją wiedzę historyczną dzięki m.in. specjalnie na ten dzień przygotowanej wystawie archiwalnej fotografii, przedstawiającą wydarzenia na obszarze naszej gminy w okresie I wojny światowej czy też wystawie poświęconej dziejom „Twierdzy Kraków”, której organizatorem było Stowarzyszenie „Twierdza Kraków”. Były także w Goszycach wystawy prezentujące militaria i mundury wojskowe z okresu I wojny światowej, przygotowane przez członków grup rekonstrukcyjnych.
Dzięki uprzejmości właścicieli dworu w Goszycach, państwu Marty i Michała Smoczyńskich, chętni mogli zwiedzić jego historyczne wnętrza, które gościły tak ważne dla naszej historii postacie jak Marszałek Józef Piłsudski czy też noblista Czesław Miłosz.
Organizatorzy „historycznego pikniku” w Goszycach zadbali także o bardziej „przyziemne potrzeby” jego uczestników. Na wszystkich chętnych czekała bezpłatna grochówka wojskowa.
O godzinie 16.00 rozpoczęło się najbardziej w to sobotnie popołudnie oczekiwane wydarzenie – rekonstrukcja historyczna „Bitwy o Kraków 1914 r.”. Wzięło w nim udział ponad 160 rekonstruktorów, nie tylko z Polski, ale także Rosji, Czech i Słowacji, co stawia organizowaną w Goszycach imprezę w rzędzie największych tego typu wydarzeń na terenie nie tylko Małopolski. Nad oprawą pirotechniczną czuwała Firma AS. Artur Sobieraj z Piotrkowa Trybunalskiego, a znakomitym, pełnym emocji, a przy tym olbrzymiej wiedzy historycznej „komentatorem” wydarzeń, których świadkami byli nasi widzowie był historyk wojskowości dr Andrzej Olejko.
Tuż po zakończeniu tego wyjątkowego wydarzenia, jakim była wspomniana rekonstrukcja historyczna, Wójt Gminy Marek Jamborski, w swoim krótkim wystąpieniu złożył serdeczne podziękowania rekonstruktorom, organizatorom za jej przygotowanie oraz pogratulował wytrwałości wszystkim, licznie przybyłym jej obserwatorom,którzy pomimo nie najlepszej pogody zdecydowali się tego dnia przybyć do Goszyc.
Piątek 04.10.2019 r.
Sobota 05.10.2019 r.
