Łuczyce

Nazwa Łuczyce po raz pierwszy pojawia się w dokumentach źródłowych w 1309 roku. Jej nazwa, mająca charakter nazwy patronimicznej, wywodzi się od nazwy osobowej pochodzenia chrześcijańskiego - Łuka, będącej przekształceniem imienia Łukasz (łac. Lukas).

W XIV wieku Łuczyce były miejscowością, której właściciele należeli do średniozamożnej grupy rycerstwa. Przez długi okres własność ziemska w Łuczycach była mocno rozdrobniona pomiędzy kilka rodów rycerskich. Jednym z takich rodów była rodzina Niedźwieckich. Wywodził się z niej Andrzej z Łuczyc, jednym z pierwszych znanych z imienia Polaków studiujących na Uniwersytecie Paryskim. Studiował tam najprawdopodobniej pomiędzy 1310 a 1317 r. Pośród właścicieli ziemi w Łuczycach w drugiej połowie XIV wieku coraz bardziej na znaczeniu zyskuje rodzina Szafrańców.

Na przełomie XIV i XV wieku Szafrańcowie są już jedną z najpotężniejszych polskich rodzin możnowładczych (do nich należał m.in. słynny po dziś dzień zamek w Pieskowej Skale).Twórcą potęgi rodu był Piotr I Szafranie z Łuczyc. Jednak dla samych Łuczyc szczególnie ważna jest postać Tomasza Szafrańca z Łuczyc, który znacząco powiększył majątek rodowy w tej miejscowości m.in. poprzez utworzenie nowego folwarku. Po śmierci Piotra II Szafrańca w 1437 r. majątek rodziny w Łuczycach przeszedł na przedstawiciela bocznej gałęzi rodu Stanisława z Młodziejowic (Młodziejowskiego). W posiadaniu tej rodziny część majątku ziemskiego w Łuczycach pozostała prawdopodobnie do lat trzydziestych XVI wieku, kiedy to zmarł bezpotomnie Andrzej Młodziejowski.

Wśród nowych współwłaścicieli  Łuczyc znaleźli się u schyłku XV w. m.in. bracia Jakub i Przedbór z Koniecpola oraz referendarz królewski Walenty Dembiński. To najprawdopodobniej jedna z gałęzi rodu Dembińskich  przejmie w XVII stuleciu w całości majątek ziemski w Łuczycach i uczyni go swoim „gniazdem rodowym”. Wydarzenia Insurekcji Kościuszkowskiej 1794 roku na trwałe wpisały się w tradycję i pamięć mieszkańców Łuczyc. Fakt ten miał nie tylko związek z wysoce prawdopodobnym udziałem grupy wywodzących się z Łuczyc chłopów w oddziałach kosynierów Tadeusza Kościuszki ale i przekazywanym z pokolenia na pokolenie podaniem jakoby Bartosz Głowacki wywodził się z tejże miejscowości.

Dziś wiadomo już, iż chłopski bohater pochodził z Rzędowic, wiadomo także skąd wzięło się wyjątkowe w Łuczycach przywiązanie do tej postaci. Otóż z Łuczycami, związała swoje życie najmłodsza córka bohatera bitwy pod Racławicami – Justyna, która wyszła za mąż za pochodzącego z tej miejscowości Szymona Błahuta (lub Bławuta).

Po III rozbiorze Rzeczypospolitej, Łuczyce, znalazły się pod panowaniem austriackim, a następnie od 1815 r. rosyjskim. W roku 1827 liczyły one 47 domostw i 264 mieszkańców. Wśród właścicieli tego majątku w XIX i XX wieku pojawiają się m.in. rodzina Jagnińskich oraz rodzina Unrugów, w posiadaniu której Łuczyce pozostają do 1945 r. W okresie międzywojennym (1918-1939) nastąpiło w Łuczycach znaczne ożywienie lokalnej działalności społecznej.

Rok 1919 to powstanie pierwszej szkoły w tej miejscowości. Z kolei 23 marca 1927 roku założona została w Łuczycach Ochotnicza Straż Pożarna. Ważnym wydarzeniem w międzywojennych dziejach Łuczyc była wizyta ówczesnego Prezydenta Rzeczpospolitej Ignacego Mościckiego 24 listopada 1934 r. Związana była ona z otwarciem nowo wybudowanego odcinka linii kolejowej Kraków – Tunel. Wybór Łuczyc na miejsce uroczystego jej otwarcia związany był z faktem wybudowania w tej miejscowości dużej stacji przeładunkowej.

W okresie II wojny światowej Łuczyce były ważnym miejscem działalności konspiracyjnej. Wielu żołnierzy niepodległościowego podziemia, walczących zarówno w szeregach Armii Krajowej jak i Batalionów Chłopskich, wywodziło się z tej miejscowości. Tutaj działała m.in. partyzancka drużyna kolejowa, dowodzona przez Józefa Nowotnego. Pomimo wzmożonej niemieckiej ochrony policyjno-wojskowej stacji kolejowej w Łuczycach oddziały partyzanckie podejmowały akcje dywersyjne skierowane przeciwko niemieckim pociągom transportowym. Akcję taką przeprowadzono m.in. 28 lipca 1944 r.

Od  1973 roku, Łuczyce należą administracyjnie do gminy Kocmyrzów-Luborzyca.